Rakoniewice wobec polityki zaborczej

1905 r.

Bunt Michała Drzymały przeciwko rugom pruskim.
Michał Drzymała urodził się 13 września 1857 r. w Zdroju koło Grodziska Wielkopolskiego, jako syn średniozamożnego gospodarza. Prawdopodobnie w wyniku działów rodzinnych nie otrzymał żadnego gruntu, dlatego utrzymywał się z furmaństwa. W 1904 r. osiadł w miejscowości Podgradowice koło Rakoniewic, gdzie kupił na raty mały kawałek ziemi i zamieszkał w przylegającej do niego stodole. Gdy władze pruskie zakazały mu tego, a jednocześnie nie udzieliły mu pozwolenia na budowę domu w myśl znowelizowanej w 1904 r. 1 ustawy osadniczej z 1876 r., w następnym roku zamieszkał w używanym wozie cyrkowym, który kupił i ustawił na swojej parceli. Miejscowy komisarz obwodowy, niejaki Herman Bock różnymi sposobami próbował zmusić Drzymałę do tego, by sprzedał swój wóz mieszkalny i wyprowadził się z Podgradowic. Mimo, iż coraz częściej nakładano na niego kary pieniężne i areszty Michał Drzymała był nieugięty i przez lata walczył z władzami pruskimi. Przesuwając co 24 godziny wóz o kilka metrów nie dawał Niemcom możliwości skorzystania z zapisów ustawy osadniczej.

W 1908 r. staraniem poznańskiego stowarzyszenia „Straż” zorganizowano składkę na zakup nowego wozu dla chłopa procesującego się z władzami pruskimi. Nowy wóz dla Drzymały, wykonany solidnie przez firmę Dzieciuchowicza z Poznania, był wzorcowym domkiem ruchomym.

Michał Drzymała stał się symbolem twardego chłopa wielkopolskiego, walczącego o ziemię z potężnym państwem pruskim.

1906 r.

Stanisław Molski zakłada w Rakoniewicach Towarzystwo Czytelni Ludowych (TCL). Celem Towarzystwa było szerzenie oświaty przez zakładanie bibliotek i czytelni oraz podtrzymywanie ducha narodowego.

1906 r.

Strajk dzieci szkolnych w Rakoniewicach.
W szkolnym strajku rakoniewickim wzięło udział ponad 150 dziewcząt i chłopców. Mimo stosowania kary chłosty i groźby umieszczenia strajkujących dzieci w zakładzie wychowawczym, trwał on ponad dwa miesiące. Najdłużej strajkował Feliks Mania późniejszy powstaniec wielkopolski.

Wśród uczniów, którzy strajkowali w 1906 r. znaleźli się m.in. Józefa z Lemańczyków – Pazgratowa, Maria z Budów – Szczepańska, Józefa z Kozów – Dudkiewiczowa, Stanisława Kaczorówna, Maria z Ciesielskich – Murkowska, Franciszka z Kubalów – Strugałowa, Magdalena z Hejtów – Klorkowa, Władysława z Przybyszów – Kasprowiakowa, Agnieszka z Wieczorków Schumacherowa, Maria z Wyrwińskich – Janusowa, Helena z Morkowskich – Roszakowa, Zofia z Myssaków – Lipowiczowa, Brunon Buda, Aleksander Morkowski, Jakub Lemańczyk, Franciszek Bilski, Franciszek Lemański, Jan Nowak, Józef Krysmann, Stefan Myssak i Ludwik Żak – późniejszy dowódca rakoniewickiego oddziału powstańczego.
Większość mężczyzn (wówczas jeszcze chłopców) 12 lat później chwyciła za broń by walczyć w powstaniu w obronie swych ziem.

Fala strajków, która objęła m.in. takie miejscowości powiatu babimojskiego jak Rakoniewice, Wioska, Gościeszyn, Wolsztyn, Mochy, Kiełpiny i Obrę była kontynuacją buntu zapoczątkowanego w 1901 r. przez uczniów szkoły powszechnej we Wrześni. Wydarzenia wrzesińskie stały się głośne w świecie, kompromitowały kulturę niemiecką, a w kraju wywołały powszechne oburzenie i potępienie.

0 komentarze:

Prześlij komentarz